Το πείραμα των «άσπρων σπιτιών»: Μια κωμόπολη-πρότυπο στην ενδοχώρα που θυμίζει Κυκλαδονήσι

Πρότυπο ρυμοτομίας, υποδομών και αρχιτεκτονικής,
Το πείραμα των «άσπρων σπιτιών»: Μια κωμόπολη-πρότυπο στην ενδοχώρα που θυμίζει Κυκλαδονήσι

Της Γεωργίας Τζαγκαράκη

Αν μας έλεγε κάποιος πως σε απόσταση 164 χλμ. από την Αθήνα, υπάρχει ένας οικισμός που θεωρείται πρότυπο ρυμοτομίας, υποδομών και αρχιτεκτονικής, σίγουρα το μυαλό μας δεν θα πήγαινε στα Άσπρα Σπίτια Βοιωτίας. Αυτή η κωμόπολη-πρότυπο, η οποία στεγάζει τους υπαλλήλους της Αλουμίνιον Ελλάδος από το 1960, με τα λευκά σπιτάκια θυμίζει ελληνικό νησί και κάνει τους κατοίκους της χαρούμενους.

Η κωμόπολη βρίσκεται 35 χλμ. μακριά από την Λιβαδειά είναι αποκλειστική έμπνευση του αρχιτέκτονα και πολεοδόμου Κωνσταντίνου Δοξιάδη, ο οποίος κλήθηκε το 1961 από το εργοστάσιο να σχεδιάσει μια μικρή αυτόνομη πόλη για να λύσει το δύσκολο πρόβλημα που αντιμετώπιζαν οι εργαζόμενοι που κατοικούσαν κατά κύριο λόγο στην Αθήνα. Τότε ο πολύπειρος αρχιτέκτονας παίρνοντας παράδειγμα από αντίστοιχες πόλεις του εξωτερικού δημιούργησε αυτό το θαύμα. Έναν οικισμό με κλασικά και σύγχρονα στοιχεία, ομοιόμορφα λευκά σπίτια και ρυμοτομία που θα ζήλευαν ακόμα και οι πιο αναπτυγμένες μεγαλουπόλεις.

Στην ίδια φιλοσοφία ακολούθησαν και οι αρχιτέκτονες που διαδέχτηκαν τον Δοξιάδη και έτσι με το πέρασμα του χρόνου η κωμόπολη επεκτάθηκε δυο ακόμα φορές για να φτάσει στο σημείο να διαθέτει πλέον 1.072 κατοικίες σε έκταση 613 στρεμμάτων.

Τα Άσπρα Σπίτια από τις αρχές της δεκαετίας του ’60 είχαν την φήμη για τις υψηλού επιπέδου υποδομές που εξασφάλιζαν στους κατοίκους βιοτικό επίπεδο που απαντάται στις πιο εξελιγμένες πόλεις της Ευρώπης.

Αξίζει να σημειωθεί στην μικρή αυτή πόλη έχει έδρα ο πρώτος σταθμός βιολογικού καθαρισμού αστικών λυμάτων στη χώρα μας.

Αυτή την στιγμή τα Άσπρα Σπίτια διαθέτουν σχολεία όλων των βαθμίδων, εμπορικά καταστήματα, υπηρεσίες και αθλητικές εγκαταστάσεις. Σε αυτό το «χωριό» των 3.000 κατοίκων τα παιδιά μεγαλώνουν μαζί, γνωρίζονται, πηγαίνουν σχολείο και φυσικά όσοι επιθυμούν απορροφούνται στον κλάδο του αλουμινίου, ο οποίος είναι ο δεύτερος σε εξαγωγές στην χώρα.

Το πιο σημαντικό από όλα είναι, όμως, πως οι κάτοικοι νιώθουν χαρούμενοι και ασφαλείς, μακριά αλλά και τόσο κοντά στην αγχωτική και δαιδαλώδη Αθήνα. Το σίγουρο είναι  πως όποιος έκανε το μεγάλο βήμα δεν το μετάνιωσε, καθώς μεγάλωσε τα παιδιά του και εργάστηκε σε ένα αξιοζήλευτο μέρος που τον αγκάλιασε και τον σεβάστηκε.