Βγες νικητής στο «σκάκι» της ζωής

Μπορεί η ζωή μας να έχει ομοιότητες με μια παρτίδα σκάκι; Τι θα αντιπροσώπευαν τα πιόνια στη ζωή του καθενός μας; Ας προσπαθήσουμε να κερδίσουμε σε μια παρτίδα με αντίπαλο τον ίδιο μας τον εαυτό…
Βγες νικητής στο «σκάκι» της ζωής

Γράφει ο Αλέξανδρος Καρατσενίδης

«Γνωρίζουμε το παρελθόν αλλά δεν μπορούμε να το ελέγξουμε. Ελέγχουμε το μέλλον αλλά δεν μπορούμε να το γνωρίζουμε.», Κλοντ Σάνον (1916-2001)

Ο Κλοντ Σάνον ήταν Αμερικανός μαθηματικός, γνωστός ως «πατέρας της Θεωρίας Πληροφορίας». Είχε μεγάλη συνεισφορά στον τομέα της κρυπτανάλυσης και στις τηλεπικοινωνίες, αλλά εμείς θα σταθούμε σε μια έρευνα που πραγματοποίησε το 1949. Η έρευνα με ονομασία «Προγραμματίζοντας τον υπολογιστή να παίζει σκάκι» υπολόγιζε την πολυπλοκότητα του σκακιού και δημοσιεύτηκε το 1950 στο Philosophical Magazine. Κατά προσέγγιση ο αριθμός που αντικατοπτρίζει την πολυπλοκότητα στο σκάκι είναι 10120 και ονομάζεται «Αριθμός Σάνον» προς τιμήν του επιστήμονα.

Για να αντιληφθεί κάποιος το μέγεθος του συγκεκριμένου αριθμού, αρκεί να αναλογιστεί πως στο παρατηρήσιμο σύμπαν υφίστανται μεταξύ 1078 και 1082 άτομα. Κάπως έτσι μπορούμε να αντιληφθούμε το μέγεθος του «Αριθμού Σάνον» καθώς και την πολυπλοκότητα του υπέροχου αυτού παιχνιδιού που ονομάζεται σκάκι. Κινήσεις που επηρεάζουν τις επόμενες, στρατηγικές που αλλάζουν, δεδομένα που εξελίσσονται σε κάθε κίνηση. Όπως η ζωή μας, που καλούμαστε να πάρουμε αποφάσεις καθημερινά και ανάλογα με τις επιλογές μας υπάρχει μια διαφορετική ιστορία που διαδραματίζεται.

Προσπαθούμε να καθορίσουμε το παρόν και το μέλλον με τις βέλτιστες αποφάσεις, χωρίς όμως να μπορούμε να προβλέψουμε τα αποτελέσματα. Η σοφία είναι ένα χαρακτηριστικό που βοηθάει στις αποφάσεις, αλλά έρχεται με τα χρόνια, όταν σημαντικό μέρος της ζωής έχει περάσει στο παρελθόν. Πώς άραγε θα μπορούσαμε να συνδυάσουμε το σκάκι με καταστάσεις της αληθινής ζωής; Πάμε να κάνουμε μια προσπάθεια παρομοιάζοντας το κάθε πιόνι με καταστάσεις που βιώνουμε.

Στρατιώτης

Ο στρατιώτης είναι το πιο αδύναμο πιόνι στο σκάκι αλλά δεν πρέπει να το υποτιμάει κανείς. Αν καταφέρει να φτάσει μέχρι την τελευταία γραμμή, μετατρέπεται σε οποιοδήποτε κομμάτι επιλογής του παίκτη (π.χ Βασίλισσα). Στην πραγματική ζωή, το στρατιωτάκι μας φέρνει στο μυαλό τον εαυτό μας. Ξεκινάμε με μηδαμινά εφόδια, αλλά μέσω της προσπάθειας και της δουλειάς εφόσον καταφέρουμε να φτάσουμε μέχρι το τέλος της διαδρομής θα εξελιχθούμε σε αυτό που ονειρευόμαστε να γίνουμε. Η διαφορά με το σκάκι είναι ότι στην πραγματική ζωή χρειάζεται η τύχη και το κατάλληλο timing για να τα καταφέρεις.

Ίππος

Ο ίππος είναι ένα ιδιαίτερο εργαλείο στο σκάκι καθώς αποτελεί το μοναδικό πιόνι που μπορεί να περάσει πάνω από οποιοδήποτε άλλο στη σκακιέρα. Η κίνηση του μοιάζει με ένα κεφαλαίο «Γ» και δεν εμποδίζεται από άλλα κομμάτια που βρίσκονται στο δρόμο του. Θα μπορούσε να συμβολίζει την ελευθερία και την προσωπικότητα του καθενός μας. Μόνο αν είσαι ελεύθερος μπορείς να ξεπεράσεις τα εμπόδια που σου παρουσιάζονται στη ζωή και ο τρόπος που θα το κάνεις συνδέεται άμεσα με την προσωπικότητά σου. Η μοναδικότητα της κίνησης του ίππου στο σκάκι μας θυμίζει πόσο σημαντική είναι η ελευθερία στη ζωή μας. Η μέρα που θα πάψουμε να βρίσκουμε κίνητρο για να ξεπερνάμε τα εμπόδια που μας παρουσιάζονται, θα μπορεί να χαρακτηριστεί ως αιχμαλωσία και παράδοση.

Αξιωματικός

Η κίνηση του αξιωματικού είναι διαγώνια και μόνο στο ίδιο χρώμα της αρχικής του θέσης. Οι δύο αξιωματικοί θα μπορούσαν να συμβολίζουν τους καλύτερους φίλους σου. Μπορεί κάποιος να πιστεύει ότι έχει πολλούς φίλους, αλλά οι πραγματικοί φίλοι στη ζωή μας μπορούν να μετρηθούν στην παλάμη του ενός χεριού. Μιλάω για τους φίλους που μπορείς να τους εμπιστευτείς τα πάντα, που ο δεσμός φιλίας είναι τόσο ισχυρός που τον θεωρείς «αδερφό» σου. Θα είναι το στήριγμά σου στα δύσκολα, θα είναι δίπλα σου όταν πέσεις για να σε σηκώσει. Ο πραγματικός φίλος θα είναι πάντα εκεί που πρέπει χωρίς να χρειαστεί να το ζητήσεις.

Βγες νικητής στο «σκάκι» της ζωής

Πύργος

Ο πύργος κινείται όσα τετράγωνα θέλεις οριζόντια ή κάθετα. Έχοντας δύο πύργους στη διάθεσή σου στο ξεκίνημα της παρτίδας, η παρομοίωση που μας έρχεται στο μυαλό είναι δύο κομβικοί άξονες της ζωής μας: η εκπαίδευση και η επαγγελματική σταδιοδρομία. Η εκπαίδευση που θα λάβεις κατά τη διάρκεια της ζωής σου είναι σημαντική για τον εαυτό σου χωρίς απαραίτητα να σου χρησιμεύσει στην επαγγελματική σου πορεία.

Εξάλλου, ότι μαθαίνει κανείς καλό είναι και δεν θα πάει χαμένο. Η γνώση είναι χρυσός και ποτέ δεν πρέπει να κλείνουμε την πόρτα σε ευκαιρίες εξέλιξης του εαυτού μας. Από την άλλη, η επαγγελματική σταδιοδρομία είναι ένα κεφάλαιο ιδιαίτερα σημαντικό καθώς σου φέρνει τα χρήματα που είναι απολύτως απαραίτητα για να ζήσεις.

Ο τρόπος για να είσαι καλός στη δουλειά σου, είναι να αγαπάς αυτό που κάνεις. Ακούγεται απλό, αλλά η αλήθεια είναι πως αρκετοί άνθρωποι δεν επαγγέλλονται αυτό που πραγματικά αγαπάνε. Εκπαίδευση και επαγγελματική σταδιοδρομία μπορούν να ταυτιστούν ή να μην συναντηθούν ποτέ μεταξύ τους. Αλλά πάντα θα αποτελούν δύο σημαντικούς άξονες της ζωής σου.

Ο Βασιλιάς , η Βασίλισσα και η κίνηση Ροκέ

Αν ο βασιλιάς απειληθεί και δεν υπάρχει τρόπος διαφυγής τότε έχουμε ματ και η παρτίδα τελειώνει με νίκη του παίκτη που απειλεί τον αντίπαλο βασιλιά. Η βασίλισσα που λέγεται και ντάμα είναι το ισχυρότερο κομμάτι στο σκάκι και κινείται οριζόντια ή κάθετα όσα τετράγωνα θέλει. Θα μπορούσε να μας θυμίζει ένα ζευγάρι, με τη σύγχρονη γυναίκα να δείχνει με πράξεις τον καταλυτικό ρόλο που έχει στην οικογένεια. Δεν αποτελεί τυχαία το πιο δυνατό πιόνι στο σκάκι, με τον Βασιλιά να είναι ιδιαίτερα αργός στις κινήσεις του (μπορεί να κινηθεί μόνο κατά ένα τετράγωνο προς όλες τις κατευθύνσεις).

Ο Βασιλιάς-εργένης φαίνεται με την κίνηση «Ροκέ»! Αυτή η κίνηση πραγματοποιείται με την μετακίνηση του βασιλιά δύο τετράγωνα προς τον πύργο και την μετακίνηση του πύργου στο τετράγωνο ανάμεσα στην αρχική και τελική θέση του βασιλιά. Γιατί αποκαλέσαμε το συγκεκριμένο Βασιλιά εργένη; Σαφώς επειδή επέλεξε να πορευτεί και να διασφαλιστεί με τον Πύργο που προηγουμένως συμβόλιζε την «επαγγελματική σταδιοδρομία»! Αξίζει να σημειωθεί πως είναι η μοναδική κίνηση στο σκάκι, που κάποιος παίκτης μπορεί να μετακινήσει ταυτόχρονα δύο πιόνια.

Στο «Κυνήγι της Ευτυχίας»

Πώς θα βγεις όμως «νικητής της ζωής»; Αν καταφέρεις να είσαι ευτυχισμένος. Στην εποχή της οικονομικής κρίσης που ταλαιπωρεί τους περισσότερους από εμάς, η ταινία “The pursuit of Happyness” δίνει ένα τόνο αισιοδοξίας. Μας κάνει να πιστέψουμε πως με μεγάλη προσπάθεια μπορείς να καταφέρεις τα πάντα.

 

Είναι μερικές ταινίες που θα έπρεπε να προβάλλονται στα σχολεία και η συγκεκριμένη αποτελεί λαμπρό παράδειγμα. Όπως φαίνεται και στην εκπληκτική σκηνή με το παραπάνω βίντεο, τα λόγια του πατέρα Γουίλ Σμιθ πρέπει να μείνουν χαραγμένα σε κάθε παιδί που έχει τα δικά του όνειρα: «Ποτέ μην αφήσεις κάποιον να σου πει πως δεν μπορείς να κάνεις κάτι. Ούτε καν εμένα. Έχεις ένα όνειρο, προστάτεψέ το. Οι άνθρωποι που δεν μπορούν να καταφέρουν κάτι, σου λένε ότι δεν μπορείς να το κάνεις. Αν θες κάτι, πήγαινε και κατακτησέ το.»

Ένας καλός μπούσουλας για να κατακτήσεις το όνειρό σου είναι να συνεχίζεις να προσπαθείς (στρατιωτάκι), να είσαι ελεύθερος (ίππος), να έχεις καλούς και πιστούς φίλους (αξιωματικοί), να εκπαιδευτείς και να έχεις σωστή παιδεία (πύργοι) και να βρεις τη κατάλληλη συντροφιά της ζωής σου (Βασίλισσα/Βασιλιάς). Σε αυτή την παρτίδα, ο αντίπαλος είναι ο ίδιος σου ο εαυτός…