3 φράσεις που δολοφονούν την ελληνική γλώσσα, αλλά τις χρησιμοποιούν όλοι

Το κάνεις κι εσύ...
3 φράσεις που δολοφονούν την ελληνική γλώσσα, αλλά τις χρησιμοποιούν όλοι

Της Γεωργίας Τζαγκαράκη

Όσο και αν έχεις μορφωθεί, όσο και αν περηφανεύεσαι πως «παίζεις στα δάχτυλα» την ελληνική γλώσσα, όσο περήφανη και αν είναι η μαμά σου για το λεξιλόγιο σου…

Δεν μπορεί, αυτές τις 3 φράσεις τις λες λάθος. Δεν ξέρουμε για ποιον λόγο, ποιος τις έχει βάλει στο dna μας, δεν έχουμε ιδέα ποια κατάρα κυνηγά αυτές τις φράσεις και δεν ειπώνονται ποτέ σωστά.

Το θέμα είναι να αναγνωρίσουμε το λάθος μας, να το αποδεχτούμε και να προσπαθήσουμε να το αλλάξουμε. Δεν θα τα καταφέρουμε, όμως θα έχουμε κάνει μια προσπάθεια.

«Άνοιξε τους ασκούς του Αιόλου»

Ο θεός του ανέμου Αίολος, είχε φυλακίσει σε ΕΝΑ σακούλι από δέρμα ζώου τους ανέμους. Για ποιον λόγο όλοι μας το αναφέρουμε μιλώντας στον πληθυντικό; Μάλλον γιατί για να άνοιξε ο ασκός, σημαίνει πως ήμαστε σε τεταμένη ψυχική κατάσταση αφού κανείς δεν χρησιμοποίησε ποτέ αυτή την φράση ήρεμος, και έτσι έχουμε την ανάγκη να υπερβάλλουμε.

Την άλλη φορά θυμίσου το, πες «ο ασκός» και θα δεις στο βλέμμα των συνομιλητών σου θαυμασμό ή και καχυποψία. Θα το έχεις πει όμως σωστά.

«Υπέρ του δέοντος»

Ένα από τα πιο συνηθισμένα λάθη της γραμματικής γης, καθώς πρόκειται για μια φράση που χει περάσει στο γλωσσικό μας DNA και τη χρησιμοποιούμε (λανθασμένα) κατά κόρον. Το «υπέρ του δέοντος» μάλλον το συγχέουμε με την- παρόμοιας σημασίας- φράση «πέραν του δέοντος». Μόνο που το σωστό είναι «υπέρ το δέον» («πάνω απ’ όσο πρέπει», δηλαδή). Το «υπέρ του δέοντος», σε μια απλή… μετάφραση, σημαίνει «για χάρη αυτού που πρέπει να γίνει»- ουδεμία σχέση με αυτό που θέλουμε να πούμε, έτσι δεν είναι;

«Θέλω να μιλήσω στον επικεφαλή»

O επικεφαλής είναι αυτός που βρίσκεται «επί της κεφαλής» και αυτό είναι αδιαπραγματεύτο. Η λέξη είναι επίρημμα και χρησιμοποιείται σαν επίθετο αλλά δεν κλίνεται σαν αυτό. Αντικειμενικά είναι και πιο απλό, μακάρι όλα τα επίθετα να ήταν έτσι.

Την άλλη φορά λοιπόν θα πούμε «θέλω να μιλήσω στον επικεφαλής» και θα φανούμε επιστήμονες. Και στο φινάλε, γιατί να θες να μιλήσεις στον επικεφαλής; Όπως και να έχει, το σωστό το μάθαμε.