Να γίνει η στρατιωτική θητεία υποχρεωτική για τις γυναίκες;

Tι ισχύει τελικά;
Να γίνει η στρατιωτική θητεία υποχρεωτική για τις γυναίκες;

Της Γεωργίας Τζαγκαράκη

Μακάρι να συνορεύαμε με την Ελβετία, την Αυστρία, την Ολλανδία ή το Βέλγιο. Ή ακόμα καλύτερα με το Λουξεμβούργο ή και το Λίχτενσταϊν. Η Ελλάδα όμως βρίσκεται σε έναν ευλογημένο γεωγραφικό τόπο.

Το πιο όμορφο και αξιοζήλευτο όμως «οικόπεδο» του κόσμου το εποφθαλμιούν οι γείτονες. Κι αυτό είναι κάτι που συμβαίνει ανά τους αιώνες. Η ευλογημένη τοποθεσία ιστορικά έχει καταστεί και καταραμένη, σε μία διαρκή μάχη για ανεξαρτησία και αυτοδιοίκηση, για ελευθερία. Και για να διατηρηθούν αυτά, απαιτείται ένας ισχυρός στρατός, ο οποίος προσφέρει το φράγμα της αποτροπής.

Ωστόσο, η σύγχρονη στρατιωτική Ελλάδα βρίσκεται σε μία πολύ δύσκολη καμπή της ύπαρξής της.

Μαζί με τα μνημόνια ήρθε και η αποδυνάμωση των εξοπλισμών. Η άμυνα της χώρας νοσεί και αυτό αφορά τόσο τα οπλικά συστήματα, όσο και το έμψυχο δυναμικό. Εξαιτίας του δημογραφικού προβλήματος, αλλά και του συστήματος αναβολών, η υποστελέχωση των ενόπλων δυνάμεων της χώρας είναι μία διαρκής πληγή που συνέχεια μεγαλώνει.

Πρόκειται για ένα καυτό ζήτημα που απασχολεί όλες τις κυβερνήσεις και για το οποίο το Ελληνικό Ίδρυμα Ευρωπαϊκής και Εξωτερικής Πολιτικής (ΕΛΙΑΜΕΠ), προέβη σε συγκεκριμένες προτάσεις, οι οποίες αναφέρουν και κάτι που έχουμε ακούσει ξανά, αλλά ποτέ δεν το έχουμε αισθανθεί να πλησιάζει ως κάτι που σε λίγα χρόνια μπορεί να καταστεί αναγκαίο. Εάν δεν είναι ήδη. Μιλάμε για τη στρατιωτική θητεία των γυναικών.

Η μειωμένη θητεία σε εννέα μήνες που ακούγεται ολοένα και περισσότερο ότι θα επιστρέψει στους 12 μήνες, έχει αφήσει για παράδειγμα τον στρατό ξηράς με μόλις 93.500 μάχιμους άνδρες. Σε περίπτωση πολέμου υπολογίζεται ότι μπορούν να αυξηθούν στους 253.000.

Να γίνει η στρατιωτική θητεία υποχρεωτική για τις γυναίκες;

Κάπου εκεί έρχονται στο προσκήνιο οι γυναίκες, για τις οποίες το ΕΛΙΑΜΕΠ θεωρεί πως θα μπορούσε να εξεταστεί η στράτευση γυναικών, μικρότερης διάρκειας και κυρίως –αλλά όχι αποκλειστικά- σε διοικητικά καθήκοντα.

Θα μπορούσαν όμως οι Ελληνίδες να πάρουν τα όπλα και να βρεθούν στα σύνορα για το καλό της πατρίδας; Αναφορικά με το άρθρο 4 παρ. 6 του συντάγματος που καθιδρύει την υποχρέωση συμβολής στην άμυνα της πατρίδας, αυτή έγκειται στην ενεργό άμυνα σε περίπτωση υπαρκτού κινδύνου. Η στρατιωτική υποχρέωση καταρχήν αποτελεί μια υποχρέωση που επιβάλλεται απευθείας από το Σύνταγμα και δεν μπορεί να καταργηθεί ή να περιοριστεί με νόμο, παρά μόνο για λόγους αντικειμενικούς.

Το εν λόγω άρθρο του συντάγματος φωτογραφίζει ξεκάθαρα τους άνδρες. Μήπως όμως εδώ τίθεται και το θέμα της ισότητας; Μάλιστα το Συμβούλιο της Επικρατείας (ΣτΕ) όταν ασχολήθηκε με το θέμα, ανέφερε πως… δεν θίγεται ούτε η αρχή της ίσης μεταχείρισης που καθιερώνει το ευρωπαϊκό δίκαιο και συνεπώς δεν παραβιάζεται ούτε η Οδηγία 76/207 «Περί της εφαρμογής της αρχής της ίσης μεταχειρίσεως ανδρών και γυναικών, όσον αφορά την πρόσβαση σε απασχόληση, την επαγγελματική εκπαίδευση και προώθηση και τις συνθήκες εργασίας».

Επομένως, το να μην υπηρετούν οι γυναίκες, είναι νόμιμο. Είναι όμως και σωστό; Αυτό το «σωστό» είναι κάτι σχετικό. Για παράδειγμα, στην Ελβετία για τις γυναίκες η στρατιωτική θητεία δεν είναι υποχρεωτική, αλλά μπορούν να καταταγούν οικειοθελώς. Υπάρχει ωστόσο και το παράδειγμα του Ισραήλ. Εκεί οι άνδρες υπηρετούν υποχρεωτικά 3 έτη και όλες οι γυναίκες 2 έτη.

Αυτό συμβαίνει, επειδή πρόκειται για μία μικρή χώρα, με μικρό πληθυσμό και γύρω της εχθρικές μουσουλμανικές χώρες που απειλούν πραγματικά την ύπαρξή της. Κατά συνέπεια, δεν μπορούμε να πούμε ότι υπάρχει σωστό ή λάθος στο να υπηρετούν οι γυναίκες και στον ελληνικό στρατό. Υπάρχει όμως μία βεβαιότητα. Η Ελλάδα σε όλη την ιστορία της βρίσκεται σε κίνδυνο. Εάν υπάρχουν γυναίκες που θα μπορούσαν να συμβάλουν στην ασφάλειά της, θα έπρεπε να το κάνουν.

Έστω εκείνες που θα επέλεγαν την οικειοθελή στράτευσή τους. Αναμφίβολα θα φαινόταν περίεργο. Αναμφίβολα θα αντιμετώπιζαν σοβαρά προβλήματα. Αναμφίβολα όμως σε όλους τους τομείς της ζωής, εάν κάτι μπορούν να το κάνουν οι άντρες, μπορούν και οι γυναίκες.