Της Γεωργίας Τζαγκαράκη
Ο αρχαίος Έλληνας, Εφιάλτης, γιος του Ευρυδήμου έχει συνδέσει το όνομα του με την προδοσία και την φιλαργυρία, αποτελώντας τη πιο μελανή σελίδα της αρχαία ελληνικής ιστορίας.
Σύμφωνα με τις αναφορές του Ηρόδοτου ο Εφιάλτης υπέδειξε στον Ξέρξη τη στενή διάβαση που θα τον οδηγούσε από το όρος Καλλιδρόμιο στις Θερμοπύλες, αναλαμβάνοντας μάλιστα να οδηγήσει τους Πέρσες στους Σπαρτιάτες του Λεωνίδα το 480 π.Χ.
Ο Υδάρνης ήταν ο αρχηγός των 10.000 επίλεκτων Περσών, γνωστοί με το όνομα «Αθάνατοι», οι οποίοι είχαν επιλεχθεί για την κυκλωτική κίνηση που θα τους έφερνε στα χνάρια των Σπαρτιατών. Με τη δύση του ηλίου και για όλο το βράδυ οι Πέρσες ακολουθούσαν τον Έλληνα προδότη στο στενό πέρασμα Ανοπαία Ατραπός (Ανόπη ονομάζεται σήμερα το όρος Καλλίδρομο). Ο Λεωνίδας γνώριζε την ύπαρξη του περάσματος και για αυτό το λόγο είχε θέσει φρουρούς 1000 Φωκείς.
Οι Φωκείς αντιλήφθηκαν τη παρουσία του πολυπληθούς αντιπάλου και μη πως πρέπει να κινηθούν, προχώρησαν προς το υψηλότερο σημείο του βουνού, έχοντας σχεδόν αποδεχτεί τον θάνατο που ήταν δεδομένος για εκείνους. Παραδόξως, οι Πέρσες δεν τους επιτέθηκαν και συνέχισαν τον δρόμο προς τις Θερμοπύλες και τους Σπαρτιάτες.
Σύμφωνα με τον Ηρόδοτο, οι εκδοχές για το πρόσωπο του προδότη είναι αρκετές καθώς αναφέρει ως υπαίτιους της αποκάλυψης τον Ονήτη, γιο του Φαναγόρα από τη Κάρυστο και τον τον Κορυδαλλό από την Αντίκυρα. Λίγο αργότερα αυτοαναιρείται και υποδεικνύει και πάλι τον Εφιάλτη ως ένοχο.
Οι λόγοι που τον οδηγούν σε αυτό το συμπέρασμα είναι δύο: Ο πρώτος είναι το γεγονός πως η ομοσπονδία 12 φύλων της Κεντρικής Ελλάδος, Αμφικτυονία, επηκύρηξε τον Εφιάλτη έναντι μεγάλης χρηματικής αμοιβής και ο δεύτερος ότι η προδοσία ανάγκασε τον Εφιάλτη να φύγει από την πατρίδα του, ως φυγόδικος, για την Θεσσαλία.
Κατά τον Ηρόδοτο αυτό δεν στάθηκε δυνατό για να τον κάνει να σωθεί μιας και όταν επέστρεψε στη Σπερχειάδα το 494 π.χ, τον σκότωσε ο συντοπίτης του Αθηνάδης ο Τραχίνιος. Σύμφωνα με τον ιστορικό, η προδοσία δεν ήταν ο μόνος λόγος που όπλισε το χέρι του Αθηνάδη χωρίς ωστόσο να κατονομάζει τον δεύτερο λόγο.
Φυσικά το τέλος του Εφιάλτη ήταν θέμα χρόνου καθώς ή μοίρα του είχε γραφτεί από την ώρα που αποφάσισε να συμμαχήσει με τον εχθρό εκπίπτοντας στο «θανάσιμο» αμάρτημα της προδοσίας.
