Της Μάρως Καρούση
Η τέχνη του να γιατρεύεσαι με τέχνη, είναι από τα πιο σπουδαία πράγματα που μπορούν να σου συμβούν, ή να κάνεις εσύ η ίδια στον εαυτό σου.
Όλη αυτή η διαδικασία έχει την ονομασία art therapy και αξίζει να ανοίξουμε τους ορίζοντες μας σε αυτή καθώς μπορεί να αποτελέσει σωτήρια οδό για το μυαλό μας, για τη ζωή μας, για την ψυχή μας.
Έτσι, η ποίηση, η ζωγραφική και η μουσική μπορούν να φέρουν εξαιρετικά ευεργετικά στοιχεία στην ψυχική μας υγεία, όπως και να παίξουν καταλυτικό ρόλο στην ανάρρωση από παθήσεις.
Οι επιστήμονες έχουν ακολουθήσει ανά τα χρόνια πολλές μεθόδους για να διερευνήσουν το πώς επιδρά η τέχνη στην ανθρώπινη υγεία και ψυχή και πλέον μπορούμε να μιλήσουμε με επιστημονικά τεκμήρια και δεδομένα, αφού διερευνήθηκαν μηχανισμοί που όντως βοηθούν σε ασθένειες και σωματικούς ή ψυχολογικούς τραυματισμούς.
Μουσική
Στον εγκέφαλό μας υπάρχουν κάποια νευρολογικά κυκλώματα που ενεργοποιούνται από τη σοκολάτα και τον οργασμό, με τη μουσική να παίζει ακριβώς τον ίδιο ρόλο. Οι έρευνες λοιπόν δείχνουν πως όταν τραγουδάμε, απελευθερώνονται στον εγκέφαλο μας αυτές οι ουσίες, αλλά και εκείνη η ορμόνη που αυξάνει την ενδυνάμωση του αισθήματος εμπιστοσύνης ανάμεσα στους ανθρώπους.
Πάμε να δούμε, όμως, στην πράξη το πόσο σημαντικά αποτελέσματα έχει η μουσικοθεραπεία.
Μια έρευνα από τη Φινλανδία, έδειξε ότι ασθενείς που είχαν υποστεί εγκεφαλικό επεισόδιο, στο άκουσμα της μουσικής είχαν περισσότερες πιθανότητες για να ανακάμψει η μνήμη τους, όπως και το ότι η μουσική βοήθησε τα ίδια άτομα στο να μειώσει την σύγχυση και την κατάθλιψη μέσα τους.
Ας εξετάσουμε αρχικά τη μουσική. Στον εγκέφαλο μας υπάρχει ένα σύστημα ανταμοιβής, που ενεργοποιείται όταν μαθαίνουμε μουσική. Όταν μαθαίνουμε μουσική ανταμειβόμαστε με αισθήματα ευχαρίστησης που δημιουργούνται στον εγκέφαλό μας.
Επιπρόσθετα λέγεται πως οι ασθενείς που πάσχουν από Αλτσχάιμερ, μπορεί να ξεχνούν ονόματα και στιγμές, όμως πολύ πιο δύσκολα ξεχνούν μελωδίες και κυρίως εκείνα τα τραγούδια που στιγμάτισαν τη νεότητά τους.
Ζωγραφική
Η ζωγραφική και γενικότερα το να σχεδιάζεις με ή χωρίς νόημα, αποτελεί μια μοναδική θεραπεία για τον άνθρωπο για τον πολύ απλό λόγο ότι οι τραυματικές αναμνήσεις δεν «μπαίνουν» στα κουτάκια των λέξεων αλλά των εικόνων. Έτσι, ο δρόμος της ζωγραφικής προσφέρει μια μοναδική πρόσβαση σε αυτά του κουτάκια του εγκεφάλου.
Σε περίπτωση αρρώστιας η τέχνη αυτή βοηθάει πάρα πολύ τον ασθενή στο να εξωτερικεύσει το ψυχολογικό του τραύμα και να του δώσει ένα boost για πιο αισιόδοξες σκέψεις.
Ποίηση και συγγραφή
Η ποίηση είναι εκείνη η τέχνη που ταξιδεύει το πνεύμα, σμιλεύει τις τραχιές γωνίες της ψυχής σου και δημιουργεί τις πιο γλυκιές διεξόδους στο μυαλό σου.
Το να μπορείς να πιάσεις ένα μολύβι και ένα χαρτί και να κάνεις λέξεις να «χορεύουν» μπορεί να παίξει καθοριστικότατο ρόλο στην ψυχολογία σου, όπως φυσικά και το να μπεις στην διαδικασία να διαβάσεις ποίηση, όποια ποίηση ικανοποιεί τα δικά σου θέλω.
Μπορεί να προτιμάς ξένους ποιητές, κλασσικούς Έλληνες ή και πιο μοντέρνες εκδοχές της. Όπως και να έχει, το εύρος είναι ένα και τα ωφέλιμα στοιχεία που θα έρθουν θα είναι όλα δικά σου για αυτό φρόντισε να τα προϋπαντήσεις σωστά και θετικά.
Υπάρχουν κάποια βασικά στοιχεία, καθώς ο τομέας της εκφραστικής συγγραφής είναι ακόμα σε πολύ πρώιμο στάδιο, πως όταν εκφραζόμαστε μέσα από το γράψιμο για αυτά που μας απασχολούν, η ψυχική και σωματική μας υγεία εξομαλύνεται.
Ειδικότερα σε θέματα κατάθλιψης, έχουν πραγματοποιηθεί αρκετές μελέτες σε άτομα που έτειναν σε αυτά τα συναισθήματα, ανάμεσα σε αυτούς που έγραφαν για τους ουσιαστικούς προβληματισμούς τους και τις αληθινές «γρατζουνιές» της ψυχής τους, και σε αυτούς που τα αντιμετώπιζαν όλα πιο επιφανειακά.
Τα αποτελέσματα έδειξαν πως η πιο ειλικρινής ομάδα αν θες, εμφάνισε καλύτερη διάθεση σε διάστημα έξι μηνών, σε σύγκριση με την άλλη ομάδα.
Ακόμα όμως και να διαβάζεις απλώς ποίηση, χωρίς να ασχολείσαι με τη δημιουργική γραφή επί της ουσίας, ο δρόμος της ίασης θα είναι ο ίδιος. Γιατί όπως έχει πει και ο Ελύτης «O ποιητής άναψε ένα βράδυ όλα τα φώτα του μυαλού του κι έφτιαξε μιαν έκρηξη που θα μπορούσε να είναι και δική σου».
